#: locale=pt ## Media ### Title panorama_D4221152_E96D_D80C_41DD_838227ABEA2D.label = EMAE-Henry-Borden-01 panorama_D2A459C3_E96D_C80C_41E4_E98A5878BB9E.label = EMAE-Henry-Borden-02 panorama_D2AFB22D_E96D_B814_41EA_B4BCA0413BB5.label = EMAE-Henry-Borden-03 panorama_D2AFA748_E96E_581C_41C9_AF106FC53578.label = EMAE-Henry-Borden-04 panorama_D2AF9C52_E96E_480C_41D2_0A2795C98BCA.label = EMAE-Henry-Borden-05 panorama_D2A8B0F6_E96E_B9F4_41EC_9EACBACA4850.label = EMAE-Henry-Borden-06 panorama_D2A8859B_E96E_D83C_41A9_AA72989D620B.label = EMAE-Henry-Borden-07 panorama_D2A88AA4_E96E_C814_41D2_EF4D07A6FD20.label = EMAE-Henry-Borden-08 panorama_D2A89F6B_E96E_C81C_41D9_9ADE4919B9EA.label = EMAE-Henry-Borden-09 panorama_D2A8B40E_E96E_5814_41D0_8E6679B9662C.label = EMAE-Henry-Borden-10 panorama_D2A8D8F8_E96E_49FC_41E2_2224E8965387.label = EMAE-Henry-Borden-11 panorama_D2A8BD26_E96E_4814_41DA_C1998236CA34.label = EMAE-Henry-Borden-12 panorama_D2A93120_E96F_D80C_41DF_B36A8547127A.label = EMAE-Henry-Borden-13 panorama_D2A9A63C_E96F_F874_41D4_5E7406542C6C.label = EMAE-Henry-Borden-14 panorama_D2A97BB9_E96F_C87C_41E0_0C345AA22DE9.label = EMAE-Henry-Borden-15 panorama_D2A9C11A_E96E_583C_41C8_D8EB9F2BC1CB.label = EMAE-Henry-Borden-16 panorama_D2A916CF_E96E_7814_41CE_D7AC1FE43007.label = EMAE-Henry-Borden-17 panorama_D2A9FC0C_E96E_4814_41D2_1FE32784A7A5.label = EMAE-Henry-Borden-18 panorama_D2A9217B_E96E_D8FC_41C4_4206DB77F267.label = EMAE-Henry-Borden-19 panorama_D2A94750_E96E_F80C_41E3_15A8A8538CF3.label = EMAE-Henry-Borden-20 panorama_D2A92C6A_E96E_C81C_41D0_7BB494CC8446.label = EMAE-Henry-Borden-21 panorama_D2A8CF03_E96E_480C_41E0_F294DDA8ABFA.label = EMAE-Henry-Borden-22 panorama_D2A911FE_E96E_7BF4_41E7_6E1A1434C1D4.label = EMAE-Henry-Borden-23 panorama_D2A8C4FC_E96E_59F4_41EA_A14090E936DB.label = EMAE-Henry-Borden-24 panorama_D2AB081C_E96D_C834_41E1_993B259C8C13.label = EMAE-Henry-Borden-25 panorama_D2AB3B28_E96D_C81C_41CE_0530C9EAF35B.label = EMAE-Henry-Borden-26 panorama_D2AB1E48_E96D_C81C_41E4_121FA938C328.label = EMAE-Henry-Borden-27 panorama_D2AB2188_E96D_B81C_41DD_8FE1C62115C7.label = EMAE-Henry-Borden-28 panorama_D2AB1485_E96A_5814_41D6_768372CAFBD2.label = EMAE-Henry-Borden-29 panorama_D2AB1772_E96A_780C_41EC_8D6A1C0B511D.label = EMAE-Henry-Borden-30 panorama_D2AB0B18_E96A_483C_41DD_4680E4CBD8AD.label = EMAE-Henry-Borden-31 panorama_D2AB3E8C_E96A_C814_41E9_25C2504E9471.label = EMAE-Henry-Borden-32 panorama_D2AB21EF_E96A_F814_41B8_531562A9521E.label = EMAE-Henry-Borden-33 panorama_D2AB55E8_E96A_D81C_41E5_F0D7490DB4F0.label = EMAE-Henry-Borden-34 panorama_D2AB0C8A_E96A_481C_41E5_42D06C3EAF9A.label = EMAE-Henry-Borden-35 panorama_D2AB03F6_E96A_7FF4_41BC_4038AEBD75F0.label = EMAE-Henry-Borden-36 panorama_D2AB3A1F_E96A_4834_41CC_C99106897D75.label = EMAE-Henry-Borden-37 panorama_D2A91125_E96B_D814_41B2_F18755511A83.label = EMAE-Henry-Borden-38 panorama_D2AAD6C7_E96B_F814_41E0_5C80A2EFCD7F.label = EMAE-Henry-Borden-39 panorama_D2AACC05_E96B_C814_41C2_F0D9716E7A3C.label = EMAE-Henry-Borden-40 panorama_D2A941B8_E96A_587C_4197_2C3BD71F79DE.label = EMAE-Henry-Borden-41 panorama_D2A9574A_E96A_781C_41D1_4CAF879BBCE0.label = EMAE-Henry-Borden-42 panorama_D2A96CBB_E96A_487C_4197_024FC4127FFA.label = EMAE-Henry-Borden-43 panorama_D2A9A1D5_E96A_D834_41E3_0F833C227C2F.label = EMAE-Henry-Borden-44 panorama_D2A99756_E96A_F834_41EB_9043B4F36132.label = EMAE-Henry-Borden-45 panorama_D2A9DBD8_E96A_C83C_41E6_59B85A890228.label = EMAE-Henry-Borden-46 panorama_D2A9EFD1_E96A_480C_41E3_558FD0428C0C.label = EMAE-Henry-Borden-47 panorama_D2A9B445_E96A_7814_41EA_15ABEEE1B710.label = EMAE-Henry-Borden-48 panorama_D2A9C895_E96A_4834_41E7_34EB375DACF7.label = EMAE-Henry-Borden-49 panorama_D2967D06_E955_C814_41CC_9F2BB952A667.label = EMAE-Henry-Borden-50 panorama_D296E3B7_E955_F873_41BF_DA2836389BF0.label = EMAE-Henry-Borden-51 panorama_D29739F2_E955_C80C_41C7_EFDBC6514494.label = EMAE-Henry-Borden-52 panorama_D2969FD9_E956_483C_41DA_DB7614C8BCD8.label = EMAE-Henry-Borden-53 panorama_D2968418_E956_783C_41C4_89749DB3AB37.label = EMAE-Henry-Borden-54 panorama_D2968A95_E956_4834_41C3_5B228DB40C16.label = EMAE-Henry-Borden-55 panorama_D297D28A_E956_D81C_41C5_F5C89E2E6BB9.label = EMAE-Henry-Borden-56 panorama_D2965809_E956_C81C_41C9_490CE96A661A.label = EMAE-Henry-Borden-57 panorama_D2979CE0_E956_C80C_4195_98B2F9D47D46.label = EMAE-Henry-Borden-58 panorama_D29791FC_E956_5BF4_41C1_6B836CC5B007.label = EMAE-Henry-Borden-59 video_22C72355_EC4F_CA95_4175_298AA25FE198.label = Layout_Site_Desktop02_V2 panorama_D29795F7_E956_7BF4_41E6_D3A7F6B802F3.label = emae-henry-borden-aerea-01 panorama_D2966CAA_E957_C81D_41B5_6766028C1629.label = emae-henry-borden-aerea-03 panorama_D29693C5_E957_D814_41DD_D09A82CF2BEA.label = emae-henry-borden-aerea-05 panorama_D2962829_E956_481C_41EB_D6DC999DBF58.label = emae-henry-borden-aerea-06 panorama_D296ABE1_E956_480C_41E9_648D6B338991.label = emae-henry-borden-aerea-09 ### Video videolevel_EEC11E2C_F26E_523A_41DD_C87FD3BA46CD.posterURL = media/video_22C72355_EC4F_CA95_4175_298AA25FE198_poster_pt.jpg videolevel_EEC1DE2B_F26E_523E_41C1_D2AC4D9550A4.posterURL = media/video_22C72355_EC4F_CA95_4175_298AA25FE198_poster_pt.jpg videolevel_EEC1DE2B_F26E_523E_41C1_D2AC4D9550A4.url = media/video_22C72355_EC4F_CA95_4175_298AA25FE198_pt.m3u8 videolevel_EEC11E2C_F26E_523A_41DD_C87FD3BA46CD.url = media/video_22C72355_EC4F_CA95_4175_298AA25FE198_pt.mp4 ## Skin ### Button Button_FF3338E7_E8AA_C814_41E5_4EB69C26D6B5_mobile.label = EXPOSIÇÃO Button_FF3338E7_E8AA_C814_41E5_4EB69C26D6B5.label = EXPOSIÇÃO Button_F10766FF_E8A5_61EB_41EC_566E1F67A7BE_mobile.label = HISTÓRIA Button_F10766FF_E8A5_61EB_41EC_566E1F67A7BE.label = HISTÓRIA Button_FCA26353_E8AE_780C_41E4_7D0FFF48CD86.label = USINA EXTERNA Button_FCA26353_E8AE_780C_41E4_7D0FFF48CD86_mobile.label = USINA EXTERNA Button_FF1B9DA3_E8AB_C80C_41B4_57396B84FF55.label = USINA SUBTERRÂNEA Button_FF1B9DA3_E8AB_C80C_41B4_57396B84FF55_mobile.label = USINA SUBTERRÂNEA ### Image Image_415F6272_ECC1_CAAF_41CD_6AE536BE3ACE.url = skin/Image_415F6272_ECC1_CAAF_41CD_6AE536BE3ACE_pt.png Image_59C7C8CD_ECC2_C7F5_41BB_1B1AA7240B52.url = skin/Image_59C7C8CD_ECC2_C7F5_41BB_1B1AA7240B52_pt.png Image_5C642694_ECC2_CA6B_41E0_19F849525058.url = skin/Image_5C642694_ECC2_CA6B_41E0_19F849525058_pt.png Image_8B09D880_EC41_466B_41C7_4FF78BAFFE27_mobile.url = skin/Image_8B09D880_EC41_466B_41C7_4FF78BAFFE27_mobile_pt.png Image_8B09D880_EC41_466B_41C7_4FF78BAFFE27.url = skin/Image_8B09D880_EC41_466B_41C7_4FF78BAFFE27_pt.png Image_8B8D2298_EC41_CB9B_41E3_C0EAA5FB9D45_mobile.url = skin/Image_8B8D2298_EC41_CB9B_41E3_C0EAA5FB9D45_mobile_pt.png Image_8B8D2298_EC41_CB9B_41E3_C0EAA5FB9D45.url = skin/Image_8B8D2298_EC41_CB9B_41E3_C0EAA5FB9D45_pt.png Image_8C35372E_EC41_CAB7_41E1_2E6411A9BE62_mobile.url = skin/Image_8C35372E_EC41_CAB7_41E1_2E6411A9BE62_mobile_pt.png Image_8C35372E_EC41_CAB7_41E1_2E6411A9BE62.url = skin/Image_8C35372E_EC41_CAB7_41E1_2E6411A9BE62_pt.png Image_8C3BB3A4_EC41_49AB_41E3_80338422D06D_mobile.url = skin/Image_8C3BB3A4_EC41_49AB_41E3_80338422D06D_mobile_pt.png Image_8C3BB3A4_EC41_49AB_41E3_80338422D06D.url = skin/Image_8C3BB3A4_EC41_49AB_41E3_80338422D06D_pt.png Image_8C6AD182_EC41_C66F_41E2_1712569D443C_mobile.url = skin/Image_8C6AD182_EC41_C66F_41E2_1712569D443C_mobile_pt.png Image_8C6AD182_EC41_C66F_41E2_1712569D443C.url = skin/Image_8C6AD182_EC41_C66F_41E2_1712569D443C_pt.png Image_C93CBC11_E8AA_480C_41CB_F36C2AEDBFDE_mobile.url = skin/Image_C93CBC11_E8AA_480C_41CB_F36C2AEDBFDE_mobile_pt.png Image_C93CBC11_E8AA_480C_41CB_F36C2AEDBFDE.url = skin/Image_C93CBC11_E8AA_480C_41CB_F36C2AEDBFDE_pt.png Image_CC0BFB57_E8F6_C834_41D4_FC57075B3CDC_mobile.url = skin/Image_CC0BFB57_E8F6_C834_41D4_FC57075B3CDC_mobile_pt.png Image_CC0BFB57_E8F6_C834_41D4_FC57075B3CDC.url = skin/Image_CC0BFB57_E8F6_C834_41D4_FC57075B3CDC_pt.png Image_CC14D186_E8F6_5814_41DA_08C7DA28DE08_mobile.url = skin/Image_CC14D186_E8F6_5814_41DA_08C7DA28DE08_mobile_pt.png Image_CC14D186_E8F6_5814_41DA_08C7DA28DE08.url = skin/Image_CC14D186_E8F6_5814_41DA_08C7DA28DE08_pt.png Image_CDB046C5_E8F7_F814_41CE_A91C917931D3_mobile.url = skin/Image_CDB046C5_E8F7_F814_41CE_A91C917931D3_mobile_pt.png Image_CDB046C5_E8F7_F814_41CE_A91C917931D3.url = skin/Image_CDB046C5_E8F7_F814_41CE_A91C917931D3_pt.png Image_CEF4365D_E8F6_D834_41B8_31729CC427FC_mobile.url = skin/Image_CEF4365D_E8F6_D834_41B8_31729CC427FC_mobile_pt.png Image_CEF4365D_E8F6_D834_41B8_31729CC427FC.url = skin/Image_CEF4365D_E8F6_D834_41B8_31729CC427FC_pt.png Image_FFE82A06_E8AD_601D_41E0_875B75375128_mobile.url = skin/Image_FFE82A06_E8AD_601D_41E0_875B75375128_mobile_pt.png Image_FFE82A06_E8AD_601D_41E0_875B75375128.url = skin/Image_FFE82A06_E8AD_601D_41E0_875B75375128_pt.png ### Multiline Text HTMLText_874FA0C4_EC42_C7EB_41CB_72489B29CAC0.html =
Foto Aérea
HTMLText_88A321F8_EC47_499B_41D0_0F179F9FBA65.html =
Foto Aérea
HTMLText_AD6B0243_E9DA_580C_41B1_B19E6FAC15A0.html =
Lorem Ipsum dolor sit amet.
HTMLText_AD6B0243_E9DA_580C_41B1_B19E6FAC15A0_mobile.html =
Lorem Ipsum dolor sit amet.
HTMLText_88A351FA_EC47_499F_41E1_EFC318779FDF.html =
Foto aérea da disposição das adutoras 1 a 8 que alimentam as unidades geradoras da Usina Externa, ao longo do alto da Serra do Mar.
HTMLText_874F00C6_EC42_C7F7_41C1_D818D4CCCDB3.html =
Foto aérea mais ampliada, mostrando outras instalações adjacentes, rodovias, refinaria e área do bairro Fabril.
HTMLText_AD6AD244_E9DA_5814_41E4_EEE1E2C1726E.html =
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Vivamus tempor nisi elit, ut auctor tortor egestas in. Ut vulputate, orci ac aliquam commodo, nibh mi cursus dui, in interdum dui lacus ac ipsum. In sodales augue ut felis tempor, eu congue purus dictum. Etiam placerat faucibus luctus. Vivamus sodales at magna eget vestibulum. Aliquam dictum interdum sem eu rutrum. Vestibulum ac ultrices massa, eget dignissim sem.
quam cursus iaculis. In rhoncus ante ut nulla vulputate fringilla sed vel nisi.
HTMLText_AD6AD244_E9DA_5814_41E4_EEE1E2C1726E_mobile.html =
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Vivamus tempor nisi elit, ut auctor tortor egestas in. Ut vulputate, orci ac aliquam commodo, nibh mi cursus dui, in interdum dui lacus ac ipsum. In sodales augue ut felis tempor, eu congue purus dictum. Etiam placerat faucibus luctus. Vivamus sodales at magna eget vestibulum. Aliquam dictum interdum sem eu rutrum. Vestibulum ac ultrices massa, eget dignissim sem.
quam cursus iaculis. In rhoncus ante ut nulla vulputate fringilla sed vel nisi.
HTMLText_8030F5DD_EC43_4995_41EC_2D3C5522B82B.html =
Cilindros de Pressão de Óleo
HTMLText_9EE689ED_EC46_F9B5_41C2_73C5D3A82972.html =
Detalhe da Tampa de Turbina
HTMLText_9667DBBF_EC41_5995_41E4_A8336A6636B8.html =
Entrada Usina
Subterrânea
HTMLText_9538A486_EC41_4E77_41D4_18B36B60489E.html =
Informativos sobre os ataques à Usina
HTMLText_9EC98BAB_EC43_59BD_41E3_86D5855AEAF0.html =
Painel de Controle Original
HTMLText_9AC1FD9B_EC42_D99D_41D1_B4AACFCFBDF4.html =
Painel de controle e comando
HTMLText_864CAA46_EC7F_FAF7_41E7_828C940BBC0D.html =
Regulador de Velocidade Hidráulico
HTMLText_8765823E_EC47_4A97_41D2_D46EC00BD7AD.html =
Sala de Exposição Fotográfica
HTMLText_82106CFF_EC41_5F95_41D0_FFC519B5BABA.html =
Unidade
Geradora 5
HTMLText_932681C6_EC41_49F7_41BF_8E1964FC04B5.html =
Bondes Funiculares
HTMLText_90357DC6_EC46_D9F7_41C8_7A87C32D5DE8.html =
Cabine Acústica
HTMLText_6D4E521A_EC41_4A9F_41D7_3DD34F1F5A7B.html =
Casa de máquinas do bonde
HTMLText_84682018_EC42_C69B_41D4_8F06A06DE2F0.html =
Detalhes
HTMLText_8835CAB7_EC41_DB95_41DC_7603B028BC23.html =
Entrada Museu
HTMLText_8615F3CC_EC41_49FB_41D9_050781F433F9.html =
Entrada da Usina
HTMLText_90617439_EC41_4E9D_41E5_5E7259847724.html =
Exposição de Fotos
HTMLText_99F4592E_EC42_C6B7_41E0_6754BCB9C220.html =
Painel CCM
HTMLText_9606A64F_EC5F_4AF5_4199_FE6A3121125E.html =
Ponto final bonde
HTMLText_6C78FA11_EC43_DA6D_41C5_0B54258F65F8.html =
Ponto final bondes
HTMLText_9D14F907_EC41_4675_41E0_50C140CD84BA.html =
Sala da Maquete
HTMLText_8AFFC09C_EC41_479B_41E7_71FC74486423.html =
Sala de Máquinas
HTMLText_8B11E2F3_EC4F_4BAD_41E3_8D983667C9B7.html =
Usina Externa
HTMLText_6CE93796_EC41_4997_41E5_58E1DCED5B00.html =
Visão casa de válculas
HTMLText_DB19A77D_E8AA_58F4_41DD_98E9C19677E8.html =
História
HTMLText_8835FAB8_EC41_DB9B_41E3_CDFAA79168CD.html =
CENTRO DE MEMÓRIA


Entrada do centro de memória da Usina. A Usina Henry Borden entrou em operação em 10/10/1926 com a sua primeira unidade geradora.
HTMLText_90351DC6_EC46_D9F7_41C6_EE20C844CDB2.html =
Cabine acústica do operador de controle, onde está instalado a IHM (Interface Homem Máquina) que supervisiona as unidades geradoras da Usina Subterrânea através de um software supervisório.
HTMLText_8469501F_EC42_C695_41EC_E3DD900668E0.html =
Detalhes da exposição fotográfica sobre a Usina Henry Borden mostrando a montagem dos rotores Pelton, histórico do sistema hidráulico e localização geográfica.
HTMLText_6D4F921B_EC41_4A9D_41EB_93B8019C93C0.html =
Detalhes da máquina que traciona os cabos de aço dos bondes funiculares. Observa-se o carretel gigante que recolhe ou libera o cabo de aço ao longo do trecho da linha férrea dos bondes.
HTMLText_9EE679EE_EC46_F9B7_41EB_055CD2922B93.html =
Detalhes da tampa de turbina da Unidade Geradora nº1; ao lado observa-se a correia que transmite a referência de rotação do gerador ao sistema de regulação de velocidade hidráulica.
HTMLText_864B4A47_EC7F_FAF5_41E5_332E3E0BF48F.html =
Detalhes do regulador de velocidade hidráulico baseado no “pêndulo de Watt”, instrumento de medição da rotação em rpm e o sistema de emergência baseado em correia acoplada em polia.
HTMLText_803025DF_EC43_4995_41E8_76B89C9600A7.html =
Detalhes dos cilindros de pressão de óleo e instrumentação pertencentes ao sistema de regulação de velocidade hidráulica original da Unidade Geradora 7.
HTMLText_90614439_EC41_4E9D_41D5_A41A9166C85F.html =
Exposição de fotos com detalhes da construção da Usina Subterrânea, situada no piso das excitatrizes.
HTMLText_C595EDBD_E8B6_4874_41A1_B1238508A6F4.html =
O complexo Henry Borden, localizado no sopé da Serra do Mar, em Cubatão, é composto por duas usinas de alta queda (720 m), denominadas de Externa e Subterrânea, com 14 grupos de geradores acionados por turbinas Pelton, perfazendo uma capacidade instalada de 889MW, para uma vazão de 157m 3 /s. Desde outubro de 1992, a operação desse sistema vem atendendo às condições estabelecidas na Resolução Conjunta SMA/SES 03/92, de 04/10/92, atualizada pela Resolução SMA-SSE-02, de 19/02/2010, que só permite o bombeamento das águas do Rio Pinheiros para o Reservatório Billings para controle de cheias, reduzindo em 75% aproximadamente a energia produzida em Henry Borden.


USINA EXTERNA
A mais antiga das usinas possui oito condutos forçados externos e uma casa de força convencional. A primeira unidade foi inaugurada em 1926, as demais instaladas até 1950, num total de oito grupo geradores, com capacidade instalada de 469MW.


USINA SUBTERRÂNEA
A Usina é composta de seis grupos geradores, instalados no interior do maciço rochoso da Serra do Mar, em uma caverna de 120 m de comprimento, 21 m de largura e 39 m de altura, cuja capacidade instalada é de 420MW.


O primeiro grupo gerador entrou em operação em 1956. Cada gerador é movido por uma turbina Pelton acionada por quatro jatos d’água.
HTMLText_9AC1DD9B_EC42_D99C_41E6_E6CFF8A09ED9.html =
Painéis de controle e comando de uma das unidades geradoras da Usina Subterrânea, situadas no piso da galeria de controle.
HTMLText_6C7B5A12_EC43_DA6F_41B6_CC619D4EDAC7.html =
Ponto final dos bondes funiculares situados no alto da serra.
HTMLText_95381488_EC41_4E7B_41AC_C656B9082EAF.html =
Quadros informativos sobre os ataques à Usina durante a revolução de 1932 e repercussão nos jornais da época.
HTMLText_9D14E908_EC41_467B_41D0_E57EA9DB3852.html =
Sala adjacente à sala de exposição onde estão instaladas uma unidade geradora miniatura com o perfil das unidades da Usina Subterrânea, simulando o funcionamento do sistema Pelton, turbinas acionadas por pressão de água de 72 kgf/cm2, proveniente da Barragem do Rio das Pedras, com desnível de 720 m em relação ao nível do mar. Nesta miniatura pode ser visualizado a turbina Pelton com as conchas de aço inox, injetores e agulhas do sistema de adução, além do encanamento de adução no formato “caracol”. Nesta mesma sala está exposto um antigo regulador hidráulico de velocidade que controlava a rotação da unidade geradora da Usina Externa (360 rpm), baseado no “pêndulo de Watt” e outros componentes do sistema de controle de adução em tamanho real (uma concha de roda Pelton de 500 kg, válvula agulha, defletor e injetor).
HTMLText_8211DD00_EC41_5E6B_41CA_AC0462B12BA4.html =
Vista ampliada da Unidade Geradora 5. À direita da caixa de turbina observa-se o regulador hidráulico de velocidade original e os dois cilindros de pressão de óleo do sistema. Em verde, bombas de água do sistema de água de arrefecimento dos geradores.
HTMLText_96672BC1_EC41_59ED_41C0_7A5578B947DB.html =
Vista da entrada da Usina Subterrânea.
HTMLText_99F44934_EC42_C6AB_41B0_FA80C5B5CDD0.html =
Vista do painel CCM (Centro de Controle de Motores) da Unidade Geradora nº8, lados A e B.
HTMLText_9EC9ABAB_EC43_59BD_41CD_A17D2A2718EC.html =
Vista do painel de controle original de uma Unidade Geradora da Usina Externa, contendo os relés eletromecânicos desativados, controles diversos do sistema de regulação de velocidade, sistema de excitação, sincronismo e regulador de tensão digital e disjuntores dos sistemas de comando e controle em corrente contínua.
HTMLText_8AF8709F_EC41_4795_41E7_E19E63085780.html =
Vista interna da Usina Externa (sala de máquinas).
HTMLText_8765E23F_EC47_4A95_41CE_5FFF7EACAE98.html =
Vista interna da sala de exposição fotográfica do centro de memória, mostrando detalhes da Usina Henry Borden: construção, montagem das unidades, sistema hidráulico, vila residencial e demais curiosidades.
HTMLText_8B1012F5_EC4F_4B95_415D_84DBC945A808.html =
Vista lateral da Usina Externa, onde mais à frente visualizamos as 8 adutoras que alimentam as turbinas Pelton das unidades geradoras de 1 a 8.
HTMLText_9326A1C7_EC41_49F5_41D1_A5559779608D.html =
Visão ampla do sistema de bondes funiculares (Man e Lidgerwood), composto por bondes por tração a cabo de aço, que realiza o transporte de pessoas e materiais da área da Usina Henry Borden até as instalações existentes no alto da serra; percurso de aproximadamente 1600 m. A viagem dura em média 12 minutos. Observa-se as duas linhas férreas e à esquerda o abrigo “ponto do bonde funicular”.
HTMLText_6CEAB797_EC41_4995_41EB_8F8E297EC1E8.html =
Visão da Casa de Válvulas do alto da serra, de onde saem as adutoras das Unidades Geradoras 1 a 8. Nesta Casa estão instaladas 8 válvulas borboleta automáticas, cuja operação é automatizada, e 8 válvulas borboleta manuais. Em caso de emergência em uma das adutoras (rompimento ou excesso de vazão) a válvula borboleta automática é fechada automaticamente, interrompendo o fluxo de água pela mesma.
HTMLText_9606C650_EC5F_4AEB_41D2_DF8B9CC8BD85.html =
Visão do ponto final do bonde funicular MAN. Observa-se as transposições das adutoras e, ao fundo, a Casa de Válvulas.
HTMLText_8612E3CE_EC41_49F7_41C4_05D023C8F1D7.html =
Visão geral da entrada do Complexo Henry Borden onde se encontra monumento em forma de pedra, citando a origem do nome Henry Borden, em homenagem ao advogado canadense que presidiu a Light na década de 60 durante o incremento de geração na usina, que alavancou o desenvolvimento de São Paulo e região da Baixada Santista.
HTMLText_874FA0C4_EC42_C7EB_41CB_72489B29CAC0_mobile.html =
Foto Aérea
HTMLText_88A321F8_EC47_499B_41D0_0F179F9FBA65_mobile.html =
Foto Aérea
HTMLText_88A351FA_EC47_499F_41E1_EFC318779FDF_mobile.html =
Foto aérea da disposição das adutoras 1 a 8 que alimentam as unidades geradoras da Usina Externa, ao longo do alto da Serra do Mar.
HTMLText_874F00C6_EC42_C7F7_41C1_D818D4CCCDB3_mobile.html =
Foto aérea mais ampliada, mostrando outras instalações adjacentes, rodovias, refinaria e área do bairro Fabril.
HTMLText_8030F5DD_EC43_4995_41EC_2D3C5522B82B_mobile.html =
Cilindros de Pressão de Óleo
HTMLText_9EE689ED_EC46_F9B5_41C2_73C5D3A82972_mobile.html =
Detalhe da Tampa de Turbina
HTMLText_9667DBBF_EC41_5995_41E4_A8336A6636B8_mobile.html =
Entrada Usina
Subterrânea
HTMLText_9538A486_EC41_4E77_41D4_18B36B60489E_mobile.html =
Informativos sobre os ataques à Usina
HTMLText_9EC98BAB_EC43_59BD_41E3_86D5855AEAF0_mobile.html =
Painel de Controle Original
HTMLText_9AC1FD9B_EC42_D99D_41D1_B4AACFCFBDF4_mobile.html =
Painel de controle e comando
HTMLText_864CAA46_EC7F_FAF7_41E7_828C940BBC0D_mobile.html =
Regulador de Velocidade Hidráulico
HTMLText_82106CFF_EC41_5F95_41D0_FFC519B5BABA_mobile.html =
Unidade
Geradora 5
HTMLText_932681C6_EC41_49F7_41BF_8E1964FC04B5_mobile.html =
Bondes Funiculares
HTMLText_90357DC6_EC46_D9F7_41C8_7A87C32D5DE8_mobile.html =
Cabine Acústica
HTMLText_6D4E521A_EC41_4A9F_41D7_3DD34F1F5A7B_mobile.html =
Casa de máquinas do bonde
HTMLText_90617439_EC41_4E9D_41E5_5E7259847724_mobile.html =
Exposição de Fotos
HTMLText_99F4592E_EC42_C6B7_41E0_6754BCB9C220_mobile.html =
Painel CCM
HTMLText_9606A64F_EC5F_4AF5_4199_FE6A3121125E_mobile.html =
Ponto final bonde
HTMLText_6C78FA11_EC43_DA6D_41C5_0B54258F65F8_mobile.html =
Ponto final bondes
HTMLText_9D14F907_EC41_4675_41E0_50C140CD84BA_mobile.html =
Sala da Maquete
HTMLText_8AFFC09C_EC41_479B_41E7_71FC74486423_mobile.html =
Sala de Máquinas
HTMLText_8B11E2F3_EC4F_4BAD_41E3_8D983667C9B7_mobile.html =
Usina Externa
HTMLText_6CE93796_EC41_4997_41E5_58E1DCED5B00_mobile.html =
Visão casa de válculas
HTMLText_84682018_EC42_C69B_41D4_8F06A06DE2F0_mobile.html =
Detalhes
HTMLText_8835CAB7_EC41_DB95_41DC_7603B028BC23_mobile.html =
Entrada Museu
HTMLText_8615F3CC_EC41_49FB_41D9_050781F433F9_mobile.html =
Entrada da Usina
HTMLText_8765823E_EC47_4A97_41D2_D46EC00BD7AD_mobile.html =
Sala de Exposição Fotográfica
HTMLText_DB19A77D_E8AA_58F4_41DD_98E9C19677E8_mobile.html =
História
HTMLText_8835FAB8_EC41_DB9B_41E3_CDFAA79168CD_mobile.html =
CENTRO DE MEMÓRIA


Entrada do centro de memória da Usina. A Usina Henry Borden entrou em operação em 10/10/1926 com a sua primeira unidade geradora.
HTMLText_90351DC6_EC46_D9F7_41C6_EE20C844CDB2_mobile.html =
Cabine acústica do operador de controle, onde está instalado a IHM (Interface Homem Máquina) que supervisiona as unidades geradoras da Usina Subterrânea através de um software supervisório.
HTMLText_8469501F_EC42_C695_41EC_E3DD900668E0_mobile.html =
Detalhes da exposição fotográfica sobre a Usina Henry Borden mostrando a montagem dos rotores Pelton, histórico do sistema hidráulico e localização geográfica.
HTMLText_6D4F921B_EC41_4A9D_41EB_93B8019C93C0_mobile.html =
Detalhes da máquina que traciona os cabos de aço dos bondes funiculares. Observa-se o carretel gigante que recolhe ou libera o cabo de aço ao longo do trecho da linha férrea dos bondes.
HTMLText_9EE679EE_EC46_F9B7_41EB_055CD2922B93_mobile.html =
Detalhes da tampa de turbina da Unidade Geradora nº1; ao lado observa-se a correia que transmite a referência de rotação do gerador ao sistema de regulação de velocidade hidráulica.
HTMLText_864B4A47_EC7F_FAF5_41E5_332E3E0BF48F_mobile.html =
Detalhes do regulador de velocidade hidráulico baseado no “pêndulo de Watt”, instrumento de medição da rotação em rpm e o sistema de emergência baseado em correia acoplada em polia.
HTMLText_803025DF_EC43_4995_41E8_76B89C9600A7_mobile.html =
Detalhes dos cilindros de pressão de óleo e instrumentação pertencentes ao sistema de regulação de velocidade hidráulica original da Unidade Geradora 7.
HTMLText_90614439_EC41_4E9D_41D5_A41A9166C85F_mobile.html =
Exposição de fotos com detalhes da construção da Usina Subterrânea, situada no piso das excitatrizes.
HTMLText_C595EDBD_E8B6_4874_41A1_B1238508A6F4_mobile.html =
O complexo Henry Borden, localizado no sopé da Serra do Mar, em Cubatão, é composto por duas usinas de alta queda (720 m), denominadas de Externa e Subterrânea, com 14 grupos de geradores acionados por turbinas Pelton, perfazendo uma capacidade instalada de 889MW, para uma vazão de 157m 3 /s. Desde outubro de 1992, a operação desse sistema vem atendendo às condições estabelecidas na Resolução Conjunta SMA/SES 03/92, de 04/10/92, atualizada pela Resolução SMA-SSE-02, de 19/02/2010, que só permite o bombeamento das águas do Rio Pinheiros para o Reservatório Billings para controle de cheias, reduzindo em 75% aproximadamente a energia produzida em Henry Borden.


USINA EXTERNA
A mais antiga das usinas possui oito condutos forçados externos e uma casa de força convencional. A primeira unidade foi inaugurada em 1926, as demais instaladas até 1950, num total de oito grupo geradores, com capacidade instalada de 469MW.


USINA SUBTERRÂNEA
A Usina é composta de seis grupos geradores, instalados no interior do maciço rochoso da Serra do Mar, em uma caverna de 120 m de comprimento, 21 m de largura e 39 m de altura, cuja capacidade instalada é de 420MW.


O primeiro grupo gerador entrou em operação em 1956. Cada gerador é movido por uma turbina Pelton acionada por quatro jatos d’água.
HTMLText_9AC1DD9B_EC42_D99C_41E6_E6CFF8A09ED9_mobile.html =
Painéis de controle e comando de uma das unidades geradoras da Usina Subterrânea, situadas no piso da galeria de controle.
HTMLText_6C7B5A12_EC43_DA6F_41B6_CC619D4EDAC7_mobile.html =
Ponto final dos bondes funiculares situados no alto da serra.
HTMLText_95381488_EC41_4E7B_41AC_C656B9082EAF_mobile.html =
Quadros informativos sobre os ataques à Usina durante a revolução de 1932 e repercussão nos jornais da época.
HTMLText_9D14E908_EC41_467B_41D0_E57EA9DB3852_mobile.html =
Sala adjacente à sala de exposição onde estão instaladas uma unidade geradora miniatura com o perfil das unidades da Usina Subterrânea, simulando o funcionamento do sistema Pelton, turbinas acionadas por pressão de água de 72 kgf/cm2, proveniente da Barragem do Rio das Pedras, com desnível de 720 m em relação ao nível do mar. Nesta miniatura pode ser visualizado a turbina Pelton com as conchas de aço inox, injetores e agulhas do sistema de adução, além do encanamento de adução no formato “caracol”. Nesta mesma sala está exposto um antigo regulador hidráulico de velocidade que controlava a rotação da unidade geradora da Usina Externa (360 rpm), baseado no “pêndulo de Watt” e outros componentes do sistema de controle de adução em tamanho real (uma concha de roda Pelton de 500 kg, válvula agulha, defletor e injetor).
HTMLText_8211DD00_EC41_5E6B_41CA_AC0462B12BA4_mobile.html =
Vista ampliada da Unidade Geradora 5. À direita da caixa de turbina observa-se o regulador hidráulico de velocidade original e os dois cilindros de pressão de óleo do sistema. Em verde, bombas de água do sistema de água de arrefecimento dos geradores.
HTMLText_96672BC1_EC41_59ED_41C0_7A5578B947DB_mobile.html =
Vista da entrada da Usina Subterrânea.
HTMLText_99F44934_EC42_C6AB_41B0_FA80C5B5CDD0_mobile.html =
Vista do painel CCM (Centro de Controle de Motores) da Unidade Geradora nº8, lados A e B.
HTMLText_9EC9ABAB_EC43_59BD_41CD_A17D2A2718EC_mobile.html =
Vista do painel de controle original de uma Unidade Geradora da Usina Externa, contendo os relés eletromecânicos desativados, controles diversos do sistema de regulação de velocidade, sistema de excitação, sincronismo e regulador de tensão digital e disjuntores dos sistemas de comando e controle em corrente contínua.
HTMLText_8AF8709F_EC41_4795_41E7_E19E63085780_mobile.html =
Vista interna da Usina Externa (sala de máquinas).
HTMLText_8765E23F_EC47_4A95_41CE_5FFF7EACAE98_mobile.html =
Vista interna da sala de exposição fotográfica do centro de memória, mostrando detalhes da Usina Henry Borden: construção, montagem das unidades, sistema hidráulico, vila residencial e demais curiosidades.
HTMLText_8B1012F5_EC4F_4B95_415D_84DBC945A808_mobile.html =
Vista lateral da Usina Externa, onde mais à frente visualizamos as 8 adutoras que alimentam as turbinas Pelton das unidades geradoras de 1 a 8.
HTMLText_9326A1C7_EC41_49F5_41D1_A5559779608D_mobile.html =
Visão ampla do sistema de bondes funiculares (Man e Lidgerwood), composto por bondes por tração a cabo de aço, que realiza o transporte de pessoas e materiais da área da Usina Henry Borden até as instalações existentes no alto da serra; percurso de aproximadamente 1600 m. A viagem dura em média 12 minutos. Observa-se as duas linhas férreas e à esquerda o abrigo “ponto do bonde funicular”.
HTMLText_6CEAB797_EC41_4995_41EB_8F8E297EC1E8_mobile.html =
Visão da Casa de Válvulas do alto da serra, de onde saem as adutoras das Unidades Geradoras 1 a 8. Nesta Casa estão instaladas 8 válvulas borboleta automáticas, cuja operação é automatizada, e 8 válvulas borboleta manuais. Em caso de emergência em uma das adutoras (rompimento ou excesso de vazão) a válvula borboleta automática é fechada automaticamente, interrompendo o fluxo de água pela mesma.
HTMLText_9606C650_EC5F_4AEB_41D2_DF8B9CC8BD85_mobile.html =
Visão do ponto final do bonde funicular MAN. Observa-se as transposições das adutoras e, ao fundo, a Casa de Válvulas.
HTMLText_8612E3CE_EC41_49F7_41C4_05D023C8F1D7_mobile.html =
Visão geral da entrada do Complexo Henry Borden onde se encontra monumento em forma de pedra, citando a origem do nome Henry Borden, em homenagem ao advogado canadense que presidiu a Light na década de 60 durante o incremento de geração na usina, que alavancou o desenvolvimento de São Paulo e região da Baixada Santista.
## Tour ### Description ### Title tour.name = EMAE